Streetcar Named Desire - Arzu Tramvayı 1951

Metod Oyunculuğun göz kamaştırdığı film.

A Streetcar Named Desire veya bizdeki adıyla “Arzu Tramvayı” (kimi yerlerde İhtiras Tramvayı) 1951 yılında çekilen bol oscarlı bir başyapıt.

Tennessee Williams ın ünlü tiyatro eserini yönetmen Elia Kazan, sahnede defalarca oyunlaştırmıştır. Yine aynı oyuncu kadrosuyla bu kez 1951 yılında beyaz perdede eseri canlandırır. Ancak tek bir farkla… Başroldeki Jessica Tandy yerine ünlü oyuncu Vivien Leigh ı tercih ederek.

Filmin tüm oyuncuları eşsiz bir performans sunar. Zaten 4 oyuncu oscarından 3 tanesini almışlardır. (En iyi kadın oyuncu, en iyi yardımcı kadın oyuncu ve en iyi yardımcı erkek oyuncu) Aslında Marlon Brando filmde oyunculuk olarak kusursuzdur. Şansızlığı aynı yıl Humphrey Bogart ın The African Queen  deki rolüyle kariyerini en iyi oyunlarından birini oynaması. Yoksa Brando'nun oscarı kesindi.

Kim Hunter ve Karl Malden en iyi yardımcı oyuncu oscarlarını almaları biraz tartışılır ama Vivien Leigh büyüleyicidir.

Yönetmen ve oyuncuların neredeyse tümü bu oyunu defalarca sahnelemiştir. Vivien Leigh ise farklı bir tiyatroda bu oyunu oynasa da aslında bu rolle özdeşleşmemiştir. Ancak 1951 yapımı bu filmde kusursuz oynar. İlginç olan film için fazla güzeldir. Ayrıca Rüzgar Gibi Geçti den zaten hayran olunan bir oyuncudur. İzlerken onun yaş takıntılı halini biraz sorgularız. Bu arada gençliğini arayan Vivien Leigh hemen akıllara Rüzgar Gibi Geçti filmindeki karakteri Scarlett O'Hara gelir.

Orijinal tiyatro grubundaki Jessica Tandy film için tercih edilmemiştir. Belki bu filmde oynasa bir oscar alacaktı. Neyse ki yıllar sonra oscar ı aldı. Ama 80 yaşında!

Elia Kazan’ın tartışmalı davranışları nedeniyle sinema dünyasındaki yeri sorgulansa da yönetmenin en önemli filmlerinden biri olduğu tartışılmaz. Film ayrıca En İyi Sanat Yönetimi oscarını da alıp ödül sayısını 4’e çıkarmıştır. Ayrıca en iyi film dahil olmak üzere 12 dalda aday olduğunu da hatırlatalım.

Eser sinema ve tiyatroda defalarca yeniden sahnelense de Marlon Brando’nun oynadığı role kolay kolay yaklaşabilen pek olmamıştır. Bunda en önemli sebeplerden biri Elia Kazan’la birlikte geliştirdikleri ve o yıllarda çığır açan metod oyunculuğudur. Zaten bu oyunculuk tarzı 1950’li yıllardan sonra Robert De Niro gibi birçok ünlü oyuncu tarafından benimsenecektir.

Filmin ciddi anlamda sansüre uğradığını ve bazı yerleri tamamlama görevini seyirciye bıraktığını da hatırlatalım. Ayrıca 2 saatlik bu filmin çoğu kısmı tek bir mekanda geçer. 

Onur Çoban